گرچه گاهی اوقات این صحبت‌کردن بیوقفه کودک بسیار آزاردهنده است و ممکن است با جست‌وجوی راه‌های ساکت‌کردن کودک با عنوان «چکار کنیم بچه‌ها کمتر حرف بزنند؟» به‌دنبال یافتن راه‌حل‌ها، لازم است بدانید که این وضعیت موقتی است. با بزرگ‌ترشدن کودک و افزایش درکشیدن از محیط کم‌کم صحبت‌کردن کمتر خواهد شد. صبور باشید و بدون عصبانیت کودکتان را با دنیای اطرافش آشنا کنید.
خیلی از والدین، نگران زیاد صحبت می کنند، در حالی که زبان به عنوان مهمی از عوامل رشد شناختی کودکان می شود. می از این واکنش رفتاری، نقطه قوتی برای رشد مهارتهای ارتباطی کودک به وجود آورد.
زبان به عنوان یکی از عوامل رشد شناختی کودکان می شود و کودک را پرحرفی در سنین رشد امری طبیعی می دانند. برخی از ما والدین به دلیل مشغله های زیاد حوصله حرف زدن با کودک را نداریم و وقتی کودک ما زیاد حرف می زند کلافه شده و او را سرزنش می کنیم.
در مرزگذاری برای کودک پرحرف احساس گناه را رها کن
این غیرمعمول نیست که کودکان کوچکتر چیزی را که در نهایت به صدای درونی آنها تبدیل می‌شود با صدای بلند روایت می‌شود. این به عنوان یک گام رشدی خوب به سوی خودتنظیمی عمل می‌کند و برای شما خوب است که قسمت‌های روایی گفت‌وگوی بیوقفه را تنظیم کنید. این احتمال وجود دارد که شما یک برونگرا در حال جوانه زدن در دستان خود داشته باشید که با صحبت کردن دنیای خود را می‌کند. زمانی که بزرگ‌تر می‌شود، احتمالاً مغز خود را برای مهارتهای فیلتر کردن بهتر می‌کند و صحبت کردنش را کاهش می‌دهد. تا آن زمان، شما می‌توانید آن را فیلتر کنید، نه به این دلیل که شما یک والد بد هستید، بلکه به این دلیل که پدر و مادر یک کودک چهارساله و مغز جوان او هستید!
علت پرحرفی کودکان چیست؟
۱. اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی (ADHD)
گاهی علت روانشناسی پرحرفی کودک به برخی از مشکلات رفتاری است. معمولاً کودکانی که مبتلا می‌شوند، کم‌توجهی بیش‌فعالی و سایر رفتارهای غیرفعال، بیشتر به صحبت‌کردن دارند.
صحبت کردن از حد، پریدن وسط حرف و قطع صحبت یکی از علایم بیش فعالی است و این نوع پرحرفی با درمان بیش فعالی خود به خود و به مرور رفع می شود.
گاهی والدین با توجه به مثبت یا منفی خود به پرحرفی کودکان در ایجاد این مشکل و همچنین می توانند با استفاده از روش های تغییر رفتار آن را اصلاح کنند. در تصویر پرحرفی کودکان نشانه تکانشگری و انجام دادن به کم‌توجهی بیش‌فعالی است که کودک از محیط و اطرافیان صرفنظر کند، بیوقفه حرف بزند و مدام صحبت با دیگران را قطع کند.
۲. یک
اگر کودک حین صحبت‌کردن بیوقفه استرس، علت پرحرفی دارد درونی اوست. گرچه کودک معمولاً با رفتارهایی مانند خجالت‌کشیدن یا گوشه‌گیری همراه است، گاهی کودکان خردسال‌شان را با پرحرفی نشان می‌دهند.
۳. هوش زیاد
صحبت‌های بیش از حد از کودک همیشه حاکی از این که در مورد مشکلات رفتاری مختلف وجود داشته باشد، ممکن است در کودکان تیزهوش رایج باشد. یافتن راه‌های دیگری برای تشخیص وجود کودک و ارتباط با دیگران ممکن است وابستگی کودک به صحبت‌کردن با شما را تا حد زیادی کاهش دهد.
۴. اوتیسم
اگر صحبت‌کردن بیوقفه کودک با سایر مشکلات اجتماعی مانند ارتباط چشمی ضعیف، پافشاری زیاد روی یک موضوع یا مشکل در برقراری ارتباط متقابل همراه، ممکن است نشانه‌ای از اوتیسم باشد. اگر نگران صحبت‌کردن بیش از حد کودکتان هستید، بهتر است در این باره با متخصصان کودکان مشورت کنید.
گاهی علت روانشناسی پرحرفی کودک به برخی از مشکلات رفتاری است. معمولاً کودکانی که مبتلا می‌شوند، کم‌توجهی بیش‌فعالی و سایر رفتارهای غیرفعال، بیشتر به صحبت‌کردن دارند. در تصویر پرحرفی کودکان نشانه تکانشگری و انجام دادن به کم‌توجهی بیش‌فعالی است که کودک از محیط و اطرافیان صرفنظر کند، بیوقفه حرف بزند و مدام صحبت با دیگران را قطع کند.
یکی از مهم ترین علت های پرحرفی در کودکان حس کنجکاوی و به دانستن همه چیز است. وقتی فرزندمان ما را سؤال پیچ می کند و پشت سر هم سؤالات عجیب و غریب می پرسد، لازم است با صبر و حوصله به سؤالات کودک پاسخ بده و این روحیه‌گری را در او تقویت کنیم. اگر جواب سوالی را نمی‌دانم، می‌توان نتیجه گرفت که «من نمی‌دانم، بهتر است در کتاب جواب آن را پیدا کنیم» یا «در جستجوی اینترنتی» و به شما کمک کنید تا پاسخ سؤال را پیدا کنید.
کودکان به صورت ذاتی کنجکاوند و کنجکاوی نقش بزرگی در رشد و شکل گیری شخصیت آن ها. یکی از انتخاب پرحرفی کودکان حس کنجکاوی و به دانستن همه چیز است. کودکان پر حرف به دنبال چیزهای تازه می شوند و چون به دانستن همه چیز دارند، بیشتر حرف زده و سوال می کنند پس جواب آنها را به خوبی بدهید زیرا کنجکاوی اگر به درستی هدایت شود، زندگی کودک به طور کلی تغییر خواهد کرد.
یکی دیگر از مهم ترین دلایل پرحرفی در کودکان، نیاز به توجه دارد. شاید تا به حال بارها توجه داشته باشید، زمانی که مادران با تلفن به مدت طولانی صحبت می‌کنند یا در جمعی از کودکان شانافل می‌شوند، کودک با صحبت کردن دراز یا پرسش‌های مکرر سعی می‌کند که توجه مادر را به خود جلب کند. روانشناسان در این نوع واکنش‌های رفتاری کودک را مورد توجه والدین می‌دانند.
هوش و استعداد
کودکانی که زیاد می زنند، از هوش حرف می زنند زیرا یکی از نشانه های ارزیابی کودکان باهوش، آنها را در تکلم و تسلط سریع تر بر تکلم می کند. رشد مهارت های ارتباطی و شناختی در کودکانی که حرف می زنند، با تغییر شکل می گیرند.
گرایش به
یکی از راه‌حل‌های پرحرفی کودکان در برقراری ارتباط با دیگران است. مهمترین روابط اجتماعی کودک روابط او با دوستانش است. کودکان پرحرف سریعتر دوست پیدا کرده و زودتر رابطه دوستی را می‌سازند.
گاهی ترس کودکان همچنین به زیاد صحبت کردن آنها می‌شود. این اتفاق به ویژه در سنین پایین و برای کودکانی که شب‌ها تنها از خوابیدن در اتاق خود می‌ترسند، اتفاق می‌افتد. چنین کودکانی از والدین شان می‌خواهند که کنارشان بمانند تا با آنها صحبت کنند.
حسادت همچنین به خصوص از به دنیا آمدن فرزند جدید در خانواده، برای کودکان بالای 3 سال، می‌تواند عاملی برای زیاد صحبت کردن و جلب توجه والدین باشد. در بسیاری از موارد، زیاد حرف زدن حتی در بزرگان نیز ابزارهایی برای پوشش پریشان احوالی روحی یا نگرانی های درونی است. اگر والدین به فرزندشان به اندازه کافی توجه کنند و برایش به طور اختصاصی وقت بگذارند، اما باز هم فرزندشان به طور غیرعادی صحبت کند، باید به دنبال ریشه‌های روانی موضوع بگردند. نبايد فراموش كرد كه گاهي كم حرف زدن كودكان مي‌تواند از بروز عوارض در آنها باشد.
بعضی اوقات فرزندان از والدین خود الگو می‌گیرند و پرحرفی آن را ناشی از تأثیرپذیری اولیاست و در این موارد با اصلاح رفتار والدین می‌توان در رفتار کودک نیز تغییر ایجاد کرد. خودداری کردن از توبیخ، تنبیه و سرزنش و تقویت رفتارهای مثبت به موقع حرف زدن، رعایت نوبت در هنگام صحبت کردن و ارزیابی حرف زدن از روش های اصلاح پرحرفی است.
بلند فکر کردن
برخی کودکان در سنین پایین با حرف می زنند و بلند بلند فکر می کنند و هرچه به ذهنشان می آید را به زبان می آورد. این رفتار از فرآیند رشدی آن هاست و به حل مسائل و کنترل نفس کمک می کند.
محبت
کودکان برای رشد بهتر، به عشق و محبت نیاز دارند. مشکلات عاطفی در کودکان معمولاً از فاکتورهای بسیار مانند کودک کودک، بدرفتاری با وی و همچنین انواع مشکلات پیچیده خانوادگی باعث می شوند و درنهایت نسبت به کودک می توانند. یکی از نشانه های عاطفی در کودکان پرحرفی است زیرا این کودکان با حرف زدن زیاد سعی در جلب توجه والدین دارند.
راهکارهای مقابله با پرحرفی کودکان
علت پرحرفی کودکان هرچه باشد، گاهی والدین واقعاً از این‌همه سؤال و جواب خسته می‌شوند. اگر اکنون در این وضعیت هستید و هرلحظه وسوسه می‌شوید که به کودک می‌پردازد «ساکت باش دیگه»، باید بدانید که این راهکاری نیست. ممکن است در لحظه کودک ساکت شود، اما تأثیر مثبت و ماندگاری روی او ندارد.
۱. تعیین کنید چه صحبت هایی نیاز به پاسخ دارند
همه حرف‌های کودک خطاب به شما می‌گویند و گاهی اوقات در حال بازی‌کردن با خودش حرف می‌زند و واقعاً نیازی به پاسخی از جانب والدین ندارد. به حرف‌هایی که کودک خطاب به شما می‌گوید و می‌پرسد، با مهربانی جواب بدهید ولی با خودش یا اسباب‌بازی‌هایش نشوید و اجازه بدهید تنها بازی‌کردن را یاد بگیرید.
مثلاً اگر می‌گوید «من می‌خواهم با رنگ‌های آبی و قرمز و بنفش نقاشی بکشم» این جمله نیازی به پاسخ یا واکنشی از سمت شما ندارد. اما اگر می‌گوید «مامان، به این نقاشی نگاه کن، خوب‌ام؟» یعنی باید به تصویری که خلق کرده است توجه کنید و مهربانانه نظر بدهید.
۲. حدومرز تعیین کنید
به زبانی ساده و قابل‌فهم به کودک توضیح دهد که چه کارهای دیگری باید در طول روز انجام شود و بازی با او را هم در فهرست کارهای بگنجانید انجام دهید. زمانی از روز را به نشستن در کنار فرزندتان و بازی‌کردن و صحبت‌کردن با او اختصاص دهید. در این زمان هیچ کار متفرقه دیگری انجام دهید و تمام توجهتان را معطوف بازی‌کردن با او کنید.
با این کار نیاز کودک به بودن در کنار شما رفع می‌شود و وقتی مشغول کارهای دیگر شوید، مدام دنبالتان خواهد بود. وقتی زمان خاص از روز را به وقت‌گذراندن با کودک اختصاصی می‌دهید، کم‌کم می‌فهمد چه زمانی بازی‌کردن و صحبت‌کردن با شماست.
۳. مراقب لحنتان باشید
هرگز حرف‌هایتان را با لحن تند یا جملات منفی به کودک نگویید. شنیدن جملاتی مانند «تو هیچ وقت دست از حرف زدن برنمی‌داری!» باعث می‌شود در کودک تصور منفی از خودش شکل بگیرد و خجالت‌زده شود.
به‌جای صحبت‌کردن با لحن تند، به کودک می‌گوید «من عاشق شنیدن حرف‌های تو هستم، اما کارهای دیگری هم دارم که باید بدم را انجام بدهم. هروقت کارهام تموم شد، با هم صحبت می‌کنیم. عزیزم؟» این لحن صحبت‌کردن باعث می‌شود کودک بفهمد شما همیشه دوست دارید و فقط وظایف دیگری را دارید که نمی‌توانید تمام‌وقت کنارش باشید.
چگونه خودتنظیمی و کنترل تکانه را به کودک بیاموزیم؟
هیچ کودکی با مهارت های مختلف به دنیا نمی‌آید؛ ما والدین مهارتهای مختلف را به آنها می‌آموزیم. همه کودکان برای تقویت مهارت های خودتنظیمی و کنترل تکانه نیاز به الگو و انجام تمرینات مکر دارند. علت پرحرفی کودکان هرچه باشد، شما باید به شیوه‌های سرگرم‌کننده خودتنظیمی را به کودک خود بیاموزید.
۱. زمانی از روز را به تمرین سکوت اختصاص دهید
به‌تدریج باید تحمل ساکت‌ماندن فرزندتان را افزایش دهید. به کودک مهارت «بیا چند دقیقه هیچ آهنگی و یک کار سرگرم کننده انجام بدیم، مثلا نقاشی بکشیم یا با لگوها بازی کنیم». از زمان‌های کوتاه شروع کنید و به‌تدریج این زمان را افزایش دهید.
در ابتدا همراهی کنید و اجازه دهید به انجام بازی‌ها بپردازید. اسباب‌بازی‌های متنوعی که می‌خواهند برای بازی‌کردن افزایش دهند و بیش از حد افزایش داشته باشند.
۲. خودکنترلی را با کودک تمرین کنید
با تمرین و بازی به کودک یاد بدهید که همیشه باید با دقت به حرف‌های شما گوش دهید. کتاب‌های مرتبط با این موضوع را بخوانید و گوش‌دادن هنگام حرف‌زدن دیگران را از زبان‌های شخصیت‌های داستان روایت کنید. حتی می‌توانید قصه‌های جذاب بسازید و با نهی‌کردن پرحرفی شخصیت‌های قصه، غیرمستقیم به کودک را بدهید که بیش از حد صحبت‌کردن کار خوشایندی نیست.
چگونه خودتنظیمی و کنترل تکانه را تمرین کنیم